Bedrijfshygiëne in bloembollen en vaste planten

Business case
Het areaal bloembollen in Nederland bedroeg in 2012 zo’n 23.420 ha. De bedrijven worden gemiddeld groter. Ondernemers staan voor de uitdaging om flexibel in te spelen op de ontwikkelingen en groei te verwezenlijken in hun productie. Bij grote producties worden de bedrijfsrisico’s op teeltgebied ook groter. Ziekten en plagen zijn altijd een groot risico. Door veranderende wetgeving zijn bepaalde bestrijdingsmiddelen die telers veelvuldig gebruikten weggevallen en zullen er nog meer wegvallen. Een uitbraak van een besmetting moet te allen tijde worden voorkomen zodat de export van een van de belangrijkste producten in de agrarische sector niet in gevaar wordt gebracht. Uit ervaring van de WUR blijkt dat veel telers nog onvoldoende op de hoogte zijn van de wijze waarop zij middels het verbeteren van de bedrijfshygiëne de risico’s van verspreiding van ziekte en plagen kunnen beperken. Zowel op het niveau van management in de bedrijfsvoering en de logistiek als in het daadwerkelijke operationele kweekproces is nog veel te verbeteren op het gebied van hygiëne.
 
Medewerkers dienen zich bewust te zijn van mogelijke verspreidingsrisico’s in het werk en hoe zij die kunnen voorkomen. Het toepassen van richtlijnen ten aanzien van opslag, monsteren en teelt en werken volgens hygiëne protocollen, kunnen voorkomen dat hele partijen bloembollen dienen te worden vernietigd. Een aantal bloembollentelers kweken ook vaste planten. Het is daarom belangrijk om de wisselwerking tussen deze gewassen aan te pakken. Deze activiteit is er op gericht om medewerkers bewust te maken van het belang van bedrijfshygiëne en om concrete handvatten te bieden om in het werk voorzorgsmaatregelen te treffen. Hiermee kan materiële en economische schade in de teelt van bloembollen en vaste planten worden beperkt. Management en medewerkers in de bloembollensector ’awareness’ laten ervaren op het gebied van bedrijfshygiëne in de teelt van bloembollen en vaste planten. Middels opleiden willen we bijdragen aan het optimaliseren van het productieproces door nieuwe kennis op het technologische terrein van de bescherming van gewassen en maatregelen op gebied van bedrijfshygiëne te delen. 
 
Om alle ondernemers en werknemers bewust te maken van bedrijfshygiënisch werken in het bedrijf zijn  een training én een workshop aangeboden.

  • Voor de ondernemers/managers in bloembollen en vaste planten bieden we een 2-daagse training waarin het optimaliseren van bedrijfshygiëne in de bedrijfsvoering centraal staat.
  • Voor de medewerkers bieden we een 1-daagse workshop waarin geleerd wordt hoe in het dagelijkse werk besmetting van virussen, schimmels, insecten etc. voorkomen kan worden door hygiënisch te werken.

Het opleidingsaanbod draagt er aan bij dat iedere medewerker, op elk niveau in het bedrijf zich realiseert hoe belangrijk het is om zorgvuldig en hygiënisch te werken. En dat ieder zijn eigen verantwoordelijkheden inziet en daar ook blijvend naar handelt. Dit opleidingsaanbod wordt ontwikkeld in samenwerking met WUR, BKD, Naktuinbouw en twee bedrijven uit de regio Lisse. Dit project volgt op het voorgaand project ‘Virusarme teelt vaste planten’ dat ook in samenwerking met genoemde partners werd ontwikkeld.  Daarnaast heeft Naktuinbouw positieve ervaring met de opleiding en workshop bedrijfshygiëne in groente- en siergewassen.
 
Plan van Aanpak
Onder projectleiding van Naktuinbouw Opleidingen worden de training en workshop ontwikkeld in samenwerking met een projectgroep waarin vakexperts van WUR (PPO Bloembollen), BKD en Naktuinbouw én afvaardiging van de bloembollensector deelnemen. Zij bepalen de leerdoelen van de training en de workshop, bewaken de voortgang en de kwaliteit en dragen zorg voor draagvlak en bekendheid van het project. De training en workshop worden ontwikkeld volgens de uitgangspunten: kennis delen, actieve werkvormen en leren van de praktijk. De eerste uitvoering van de training en workshop wordt uitgebreid geëvalueerd. Op basis van de evaluatie wordt de training en workshop aangescherpt en geoptimaliseerd. De opleiding wordt aangeboden door Naktuinbouw Opleidingen. De docenten dienen ruime ervaring te hebben op het gebied van bloembollen en vaste planten en bedrijfshygiëne. Een didactische vaardighedentraining voor de docenten kan tot de opties behoren.
 
Het opleidingsaanbod wordt tegen een niet-commercieel tarief aangeboden door Naktuinbouw Opleidingen.
• 2 daagse training voor management/ondernemer
• 1 daagse workshop voor operationele medewerkers
Het doel van de training is: 
• Elke geschoolde medewerker in het bedrijf is zich bewust van zijn/haar bijdrage om zorgvuldig en hygiënisch te werken, neemt hierin verantwoordelijkheid en handelt in zijn/haar werk conform de richtlijnen.
• Toename van bedrijfsvoering uitgevoerd volgens een gericht plan van aanpak t.a.v. bedrijfshygiëne.
• Afname van afkeuring en vernietiging van partijen bloembollen en vaste planten door niet nageleefde richtlijnen t.a.v. teeltproces en bedrijfshygiëne.
• Voorkomen van door exportlanden, op fytosanitaire gronden, geweigerde partijen bollen en vaste panten.
 
Betrokken bedrijven / organisaties

  • WUR/ PPO Bloembollen - Lisse   
  • BKD - Lisse 
  • Naktuinbouw - Roelofarendsveen 
  • en 20 pilotbedrijven voor de try-out training, 10 bollentelers en 10 vaste planten kwekers

Resultaat
De cursus wordt momenteel voor diverse sectoren aangeboden door de Naktuinbouw, zie hun website:
http://www.naktuinbouw.nl/onderwerp/opleidingen-en-workshops
 
Looptijd: 2015
Uitvoering: Naktuinbouw