Vermeerdering hyacint zonder verspreiding van ziekten door een CATT-behandeling

Business Case
Hyacinten worden vermeerderd door middel van hollen of snijden, waarbij messen worden gebruikt. Dit gebeurt handmatig of machinaal waarbij een aanwezige lichte of latente besmetting met bijvoorbeeld geelziek, agressief snot of Fusarium van bol naar bol kan worden verspreid. In een IDC-project (snelle vermeerdering) is nagegaan of  bollen ook op andere wijze zoals met ultrasoonmessen gesneden konden worden, zonder versmering. Dat is niet gelukt. Bij het CATT- onderzoek ter bestrijding van trips was er één behandeling met een bepaalde combinatie van enkele dagen een hoge temperatuur met laag % zuurstof die niet alleen de tripsen bestreed, maar ook bij leverbare bollen van Pink Pearl 100% bosjesplanten veroorzaakte. Een van de heetstookschade symptomen is bosjesplanten maar het optreden is onvoorspelbaar.Een CATT- behandeling is een ruimtebehandeling van een of enkele dagen bij een hoge temperatuur met een bepaalde concentratie O2 en CO2. Deze specifieke behandeling zou de mogelijkheid kunnen bieden een grote hoeveelheid bollen in een cel in enkele dagen tijd te vermeerderen, zonder dat ziekten van bol naar bol doorgesmeerd worden en tevens aanwezige tripsen te bestrijden.
 
Het onderzoek in deze nieuwe Business Case moet duidelijk maken of een CATT-behandeling toegepast kan worden als een vermeerderingsmethode. In dit project worden 3 cultivars (Pink Pearl, Delft Blue en Anna Marie) in verschillende maten op twee tijdstippen behandeld met verschillende CATT-behandelingen. Na bewaring wordt voor planten een monster bollen beoordeeld op mate van vermeerdering. De bollen van behandelingen met voldoende perspectief  worden opgeplant ter beoordeling op groei en de mogelijkheid tot verenkelen. Ter vergelijking worden bollen ook gehold en gesneden. 90% van de snijhyacinten worden in de Greenport D&B gebroeid, het is een belangrijk gewas voor de regio. Er zijn amities om de regio te bestempelen als Hyacinth Valley. Om dat te bereiken moeten er een aantal knelpunten worden opgelost. Een snelle en schone vermeerdering is één daarvan.
 
Plan van aanpak
Of een CATT-behandeling perspectieven biedt zal nader onderzocht worden. Vragen die er leven zijn o.a. of dit voor elke cultivar mogelijk is (Delft Blue gaf wel schade, maar geen bosjesplanten en zal waarschijnlijk een langere behandeling nodig hebben) en de invloed van tijdstip, voorbehandeling en bolmaat. De bolmaat heeft invloed op de gevoeligheid voor een temperatuurbehandeling en de mate van vermeerdering. Bekend is dat de jongste bollen het gezondst zijn en dus zou jongere bollen vermeerderen ook gunstig kunnen zijn voor de kwaliteit. De vraag is ook hoeveel klisters ontstaan, hoe goed de klisters groeien en of ze na rooien goed zijn te verenkelen. Deze brede screening moet duidelijk maken wat de potentie is van CATT-behandeling als vervanging van hollen of snijden als wijze van vermeerdering waarbij geen ziekten worden verspreid van bol naar bol.

Resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad: voorlopige resultaten en eind resultaten.
 
Betrokken bedrijven en organsiaties
Productgroep Hyacint van de KAVB en Wageningen UR PPO
Het grootste deel van de financiering wordt ingebracht door het Hyacinten fonds, aangevuld met een bijdrage vanuit het IDC.
 
Looptijd: 2015
Uitvoering: Wageningen UR - PPO Bollen